Collecte

De dienst van het antwoord: collecte of inzameling der gaven.

Het woord ‘collecte’ is afgeleid van het Latijnse woord ‘collecta’ en dat betekent letterlijk: de dingen die verzameld worden. De oorsprong van de inzameling in de kerkdienst ligt in het delen van gaven (in natura) bij de liefdemaaltijden of agapè-maaltijden van de eerste gemeenten. Telkens als ze bij elkaar kwamen aten ze en deelden ze onder dankzegging, zoals Jezus had voorgedaan tijdens dat laatste
avondmaal met zijn leerlingen ( ‘doe dit om mij te gedenken’). Ieder nam naar draagkracht en mogelijkheden eten mee. Men legde dat op de tafel en at samen. Zo vierde men de gemeenschap met de Heer en met elkaar. Wat er overschoot, ging naar armen, zieken en gevangenen. Zo loopt het Heilig Avondmaal over in diaconaat.

Het gaat in de aanbieding van de gaven om onze beschikbaarheid tot Zijn dienst in de wereld. In de voorbeden maken wij daar een begin mee (ons antwoord op het Woord van Godswege). Als wij daarna de gaven bijeenbrengen is dat ‘de daad bij het woord voegen’: God die er wil zijn voor ons, vraagt of wij er in Zijn Naam willen zijn voor elkaar. In de loop van de geschiedenis verving geld de gaven ‘in natura’.

De plaats van de inzameling der gaven is samen met de gebeden aan het begin van de tafeldienst, waarbij het collectegeld liefst tegelijk met brood en wijn wordt aangedragen. In andere diensten horen gebeden en gaven, aan het slot van de dienst bij elkaar als herinnering (gedenken!) aan de maaltijd.

De diaconale collecte gaat steeds voorop: in het Koninkrijk staan de armen centraal, niet de kerk. Door te collecteren zamelen diakenen of een bijdragecommissie de gaven van de gemeente in. Vervolgens worden de gaven uit de eerste collecte wereldwijd gedeeld. Zo brengen diakenen ambtshalve de nood en het lijden van velen mee de kerk in. Dat geeft hun het recht en de plicht om een collecte toe te lichten of een project aan te bevelen, dan wel een aandeel in de voorbeden te hebben. De diaken waakt ervoor dat de gemeente te veel alleen op God enzichzelf gericht is, en de eredienst versmalt tot een persoonlijke bemoediging en louter gericht op persoonlijk heil en eigen spiritualiteit. Evangelie is altijd: woord en daad, gave en opgave, gezegend
worden om tot zegen te zijn.

Voor meer info, zie: Bijdragen.