Veertigdagentijd – vastentijd?

De Veertigdagentijd is aangebroken. We tellen af naar Pasen. In deze tijd kiezen veel mensen er ook voor om te vasten. Vasten kan een middel zijn om ruimte te maken voor God in je leven. In onze Protestantse traditie wordt het steeds meer gedaan. Ik hoor het steeds meer om me heen. Door te vasten word je uit je dagelijkse sleur gehaald en uitgedaagd om dingen bewuster te doen of juist te laten. Door dingen weg te laten, zoals social media of koffiedrinken, ontstaat er ruimte en die ruimte kan opgevuld worden door tijd te nemen voor God. Door te vasten van bijvoorbeeld vlees of tussendoortjes kun je ook bewuster bezig zijn met voeding en wat dat voor impact heeft op de schepping.

Dit zijn vaak dingen waar ik aan denk als ik aan vasten denk. Toch schoot me laatst ook iets anders te binnen. En dat komt vooral door de sfeer die heerst in het land. Ik zie veel verdeeldheid, vooroordelen en angst. En die laatste is een slechte raadgever.

Ik hoor dat mensen om me heen bang zijn om het minder goed te hebben (terwijl ze nu niks tekortkomen). Ik hoor dat mensen om me heen bang zijn voor mensen die ze niet kennen (onbekend maakt onbemind). Vanuit die angst ontstaat lelijke taal, raar praten over anderen. Meningen verkondigen, want iedereen MOET tegenwoordig een mening hebben, zelfs over dingen waar we geen verstand van hebben. Dat wordt verspreid. En op een gegeven moment kan die taal omslaan in actie (lees geweld). Uit angst komen nare dingen voort. En ik geloof dan ook dat angst niet van God uitkomt. Ik geloof dat angst en haat meer over onszelf zeggen, dan over een ander.

Ik luisterde pas naar een podcast over Moderne Profeten. De aflevering ging over Thomas Merton: een Amerikaanse, katholieke theoloog die ook sociaal activist en monnik was. Er kwam een quote van hem voorbij die me bijbleef:

De wortel van racisme is de gedachte dat jij beter bent dan de ander. De wortel van kapitalisme is dat jij beter moet zijn dan de ander. En de wortel van geweld is angst voor de ander. – Thomas Merton

Laat deze woorden even op je inwerken. En bedenk je dan dat iets wat klein en onschuldig lijkt, kan uitgroeien tot iets monsterlijks wat niet te stoppen is.

Kunnen we in deze vastentijd misschien wat doen met deze thema’s in Nederland? Dat we onszelf in deze Veertigdagentijd wat meer met een korrel zout nemen en dat we het onszelf onthouden om een negatieve mening over een ander te hebben? Dat we ons in plaats van focussen op angst, focussen op openheid en vertrouwen; in mensen en in God. En bedenk je dan ook dat God ook Schepper is van de onbekende mensen om ons heen. Bedenk je dat God deze wereld in Zijn hand heeft en dat Hij er een plan mee heeft. ‘Het Koninkrijk kome’, zo bidden we in het Onze Vader. Geloof je dat ook echt? En durf je daarop te vertrouwen? Laten we dan ook dat Koninkrijk zichtbaar maken! En met openheid en vertrouwen de mensen om ons heen benaderen, en juist die korrel zout zijn die het verschil maakt.

Jolijn van de Veen